4 اقتباس اخیر وس اندرسون از داستان های رولد دال از بدترین تا برترین - وبلاگ اطلس وب

به گزارش وبلاگ اطلس وب، وس اندرسون، کارگردان خوشنام و محترم، 4 فیلم کوتاه نو را در شبکه نتفلیکس منتشر نموده است که همه آن ها اقتباس از داستان های کوتاه نویسنده معروف کودک و نوجوان، رولد دال هستند. این اولین باری نیست که اندرسون یکی از داستان های رولد دال را اقتباس می نماید. او در سال 2009 نیز اقتباس استاپ موشن آقای فاکس شگفت انگیز (Fantastic Mr. Fox) را براساس کتابی با همین نام نوشته رولد دال کارگردانی کرد، انیمیشنی که بسیار پیروز شد و حتی در ایران هم بین مخاطبان نوجوان به محبوبیت رسید.

4 داستان کوتاهی که اندرسون برای اقتباس کردن انتخاب نموده، پیش از این جزء داستان های کمتر شناخته شده رولد دال به شمار می آمدند. در حقیقت اندرسون با این کار آن ها را پس از سال های سال در مرکز توجه قرار داده. این چهار داستان شامل قو (The Swan)، داستان شگفت انگیز هنری شوگر (The Wonderful Story of Henry Sugar)، موش گیر (The Rat Catcher)، و سم (Poison) می شود.

اندرسون می تواند در آینده داستان های دیگری از رولد دال را اقتباس کند، اما این 4 اثر همه ویژگی هایی دارند که به امضای شخصی اندرسون بی مقدار نزدیک است. این 4 فیلم کوتاه همه بر روی فیلم های 16 میلی متری فیلم برداری و با یک پالت رنگی مجذوب نماینده ویرایش شده اند. یکی از عناصر اصلی سبک و سیاق اندرسون در کارگردانی همین پالت های رنگی منحصر به فرد است. اگرچه خود وس اندرسون گفته زیبایی شناسی به خصوصی ندارد (که قابل بحث است)، اما قطعاً سبک کارگردانی او جنبه های خلاقانه خاصی دارد که در این 4 فیلم کوتاه نیز به وضوح دیده می شوند.

• حقایقی جالب درباره رولد دال، خالق تخیل سال های کودکی مان

1. فیلم کوتاه سم؛ بدترین اقتباس وس اندرسون از داستان های رولد دال

• سال فراوری: 2023
• بازیگران: رالف فاینز، بندیکت کامبربچ، بن کینگزلی، دو پاتل،
• امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100

سم از میان 4 اثری که اندرسون برای اقتباس انتخاب کرد، قطعاً جالب ترین داستان را روایت می نماید، داستانی که انتها نسبتاً ناگهانی آن باعث شده مجذوب نمایندهیتش دوچندان شود. فیلم کوتاه سم درباره پیدا شدن مردی به نام هری (با بازی بندیکت کامبربچ) در بستر بیماری است. خدمتکار وودز (با بازی دو پاتل) هری را در حالی که روی تخت خود یخ زده و یک مار کوچک روی شکمش خوابیده، پیدا می نماید. طی 17 دقیقه و با ریتم سریع و روایتی پرتنش، هری به دست دکتر گاندربای (با بازی بن کینگزلی) معالجه می شود. اما دکتر گاندربای هیچ مدرکی از ماری که وودز آن را دیده بود، پیدا نکرد.

فیلم کوتاه سم در دوره مستعمره بودن هند به وقوع می پیوندد. اندرسون به زیبایی محیط داستان را در کابین هری منعکس نموده، آن قدر زیبا که در طول فیلم برجسته است و تأثیر زیادی روی فضاسازی سم دارد. در مجموع توجه به جزئیات در سم بسیار بالاست، این توجه را به خصوص می توان در اجرای کامبربچ مشاهده کرد: از صورت خیس و عرق نموده اش گرفته تا تکان خوردن و لرزش تک تک ماهیچه های صورت. فیلم سم یکی دیگر از فیلم های کوتاهی است که استفاده کمی از روایت (به معنای روایت شدن داستان از زبان یک راوی) دارند، اما با توجه به داستان فیلم، سم واقعاً نیاز زیادی به روایت ندارد.

در انتها فیلم، دکتر گاندرباری به شوخی از خود می پرسد که آیا هری واقعاً مار را دیده یا این مار در رویای او بوده؟ این امر باعث می شود هری به توهین های نژادمحور روی بیاورد و به دکتر گاندرباری حمله کند. این اتفاق در منبع اقتباس هم رخ می دهد، اما این حقیقت که اندرسون انتخاب نموده این بخش از داستان را در فیلم کوتاه خود بیاورد، انتخاب مناقشه انگیزی بود. به خصوص که او می توانست از آن کلمات دقیق استفاده نکند و از راه های خلاقانه دیگری این بخش از داستان را در اقتباس خود به تصویر بکشد. اندرسون قبلاً هم در اوایل سال 2023 درباره بازنشر داستان های رولد دال صحبت نموده بود، اما تصمیم او برای انتخاب داستان سم برای اقتباس و حفظ مطالب حساس آن، باعث شده فیلم سم در لیست این 4 فیلم کوتاه، پایین ترین رتبه و امتیاز را به دست بیاورد.

2. موش گیر

• سال فراوری: 2023
• بازیگران: رالف فاینز، روپرت فرند، ریچارد آیوادی
• امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100

شخصیت های حاضر در فیلم کوتاه موش گیر شامل صاحب دو مغازه دیوار به دیوار (با بازی ریچارد آیوادی و روپرت فرند) یک موش گیر (با بازی رالف فاینز) می شود که با آن ها در جهت پاکسازی منطقه از موش ها، تعامل دارد. بازی فاینز در نقش موش گیر، از این شخصیت یک چهره وحشتناک و مضطرب نماینده ارائه داده. موش گیر با آن ناخن های زردرنگ و کج وکوله که هیچ تفاوتی با ناخن های واقعی ندارند، به طرز بی نقصی به تصویر کشیده شده. با وجود همه این ها، این فیلم کوتاه یک تفاوت مهم و اساسی با دیگر فیلم های این لیست دارد و همان هم باعث شده در رتبه سوم قرار بگیرد.

ویژگی متمایزنماینده موش گیر نحوه استفاده از وسایل صحنه (اشیائی که بازیگران در بازی خود از آن ها استفاده می نمایند) است. در این فیلم کوتاه، موارد متعددی وجود دارد که بازیگران به جای نگه داشتن یک شیء واقعی، تظاهر می نمایند یک شیء را در دست گرفته اند. این انتخاب اندرسون در بعضی مواقع منطقی به نظر می رسد، اما این موضوع در کل فیلم رعایت نشده. این انتخاب اندرسون برای فیلم موش گیر انتخاب بسیار جالبی است، که اگر در طول فیلم بازیگرها از هیچ وسیله ای استفاده نمی کردند و به طور کلی تعامل با اشیاء را تظاهر می کردند، فیلم از نتیجه فعلی بسیار بهتر می شد.

در یکی از صحنه های فیلم، موش گیر متوجه یک موش دیگر می شود، اما این بار از یک شیء واقعی برای موش استفاده شده. در نگاه اول به نظر می رسد آن موش، تاکسیدرمی شده باشد که از علایق اندرسون به شمار می آید. اما در ادامه موش با استفاده از تکنیک استاپ موشن به حرکت درمی آید. تنها صحنه ای از فیلم کوتاه موش گیر که از استاپ موشن استفاده می نماید، همین صحنه است، همین هم باعث تعجب می شود. چرا که دیگر فیلم های کوتاه این لیست به طور مداوم اما نامحسوس از استاپ موشن استفاده نموده اند. جنبه های بصری ای که این استاپ موشن ها ارائه می نمایند به پیشبرد روایت فیلم ها یاری به سزایی می نماید، اما در فیلم موش گیر چنین عملکردی دیده نمی شود.

3. قو

• سال فراوری: 2023
• بازیگران: رالف فاینز، روپرت فرند، آسا جنینگز
• امتیاز راتن تومیتوز: 94 از 100

قو در حقیقت براساس یک داستان واقعی نوشته شده. رولد دال ماجرا را در مقاله ای منتشر شده در یک روزنامه خواند و از آن الهام گرفت، ایده داستانی خود را در دفتری که مخصوص یادداشت ایده ها بود، نگه داشت. ایده مذکور به مدت 30 سال در آن دفتر دست نخورده باقی ماند، تا اینکه در اکتبر 1976 دال تصمیم گرفت قو را بنویسد. شخصیت های قو شامل پیتر واتسون جوان و قلدری به نام ارنی می شود که باعث عذاب اوست. پیتر واتسون در طول این فیلم کوتاه به عنوان یک کودک (با بازی آسا جنینگز) نشان داده شده، در حالی که در بزرگسالی (با بازی روپرت فرند) دارد داستان خود را روایت می نماید.

داستان بیش از هر چیز دیگری، با روایت راوی جلو می رود و تنها چند محیط محدود در قو قابل مشاهده اند. محیط اصلی فیلم یک مسیر طولانی است که با نی های گندم احاطه شده. اگرچه سایر اقتباس های اخیر اندرسون نیز همگی از فرمت مشابهی پیروی می نمایند، اما قو نماهای متمایز بسیار اندکی دارد. بخش اعظم فیلم را صحنه هایی که تقریباً مونولوگ محسوب می شوند تشکیل می دهد. همین امر باعث شده داستان بدون یاری بصری جلو برود، بدون آنکه تصاویر بتوانند نقش خود را به عنوان مکمل و متصل نماینده مخاطب به داستان، ایفا نمایند.

درست مانند باقی فیلم های کوتاه این لیست، در فیلم قو نیز از تکنیک استاپ موشن استفاده شده، اما به نحوی از آن استفاده شده که بیش از حد واقع گرایانه شده، طوری که عده زیادی اگر دقت ننمایند، متوجه آن نخواهند شد. استاپ موشن در صحنه ای استفاده می شود که پیتر روی درخت به تعادل رسیده، و با بال های خونین قو که بر روی شانه هایش بسته شده، مسخره اش می نمایند تا از روی درخت بپرد. این صحنه نمونه ای زیبا از هنر فیلم پردازی اندرسون است. در این صحنه در ترکیبی از لایو اکشن و استاپ موشن، سقوط پیتر به تصویر کشیده شده، سقوطی که به افتادن در باغچه مادرش ختم می شود و فیلم کوتاه قو را به رتبه دوم این لیست تبدیل می نماید.

4. فیلم کوتاه داستان شگفت انگیز هنری شوگر؛ برترین اقتباس وس اندرسون از داستان های رولد دال

• سال فراوری: 2023
• بازیگران: بندیکت کامبربچ، رالف فاینز، بن کینگزلی، دو پاتل، ریچارد آیوادی، روپرت فرند
• امتیاز راتن تومیتوز: 95 از 100

فیلم کوتاه داستان شگفت انگیز هنری شوگر زندگی فرد سرشناس و ثروتمندی به نام هنری شوگر را دنبال می نماید. هنری شوگر یک گزارش پزشکی پیدا می نماید که درباره مردی است که می تواند بدون استفاده از چشمان خود ببیند. این فیلم به دو بخش تقسیم می شود: بخش اول، بازگویی داستان بیمار (با بازی بن کینگزلی) از زاویه دید پزشکانش (با بازی دو پاتل و ریچارد آیوادی) است و تا مرگ بیمار ادامه دارد. بخش دوم، به داستان هنری شوگر (با بازی بندیکت کامبربچ) می پردازد. هنری شوگر سعی می نماید از دانشی که به دست آورده طوری استفاده کند تا خاتمه پول هنگفتی نصیبش بشود.

در سراسر فیلم داستان شگفت انگیز هنری شوگر لایو اکشن با استاپ موشن ترکیب شده است. فیلم مخاطب را در محیط های گوناگون و بسیاری جابه جا می نماید و در همه آن ها زاویه دیدی را حفظ می نماید که راوی را در معرض دید قرار می دهد. جالب آنجاست که راوی اغلب اوقات همان طور که دارد داستان را ادامه می دهد، از روی شانه خود برمی شود و به عقب نگاه می نماید. اگرچه داستان شگفت انگیز هنری شوگر ریتم سریع تری دارد، اما درست مانند 3 فیلم کوتاه همتای خود می تواند مخاطب را مجذوب نگه دارد، به خصوص که با سرعت وقایع در حفظ هیجان داستان توانایی بسیار خوبی دارد. با وجود همه این ها، دنبال کردن داستان فیلم بسیار آسان است؛ وقتی درباره فیلم های کوتاه صحبت می کنیم، این موضوع مهم ترین نکته ای است که می توان به آن اشاره نمود: اینکه داستان بیننده را بی فایده گیج نکند.

در میان 4 فیلم کوتاهی که اندرسون اخیراً از داستان های رولد دال اقتباس نموده، داستان شگفت انگیز هنری شوگر با مدت زمان 40 دقیقه ای، طولانی ترین آن ها به شمار می آید. اندرسون در ابتدا این نیت را نداشت که هر 4 فیلم طول یکسانی داشته باشند. او اجازه داد هر داستان به مقدار نیاز خود طولانی باشد. از بین این 4 فیلم کوتاه، داستان شگفت انگیز هنری شوگر پیشرفته ترین داستان را دارد، بنابراین منطقی است که طولانی ترین فیلم نیز باشد و در لیست این 4 فیلم کوتاه رتبه اول را کسب کند.

منبع: