دوبله امروز از فقر مدیران دوبلاژ بزرگ رنج می برد - وبلاگ اطلس وب

به گزارش وبلاگ اطلس وب، شهروز ملک آرایی، هوشنگ لطف پور، جلال مقامی و منوچهر اسماعیلی، چهار چهره ماندگار دوبله ایران سال جاری دار فانی را وداع گفتند. غیبت صداهای بزرگ باعث شد تا درباره صداهای ماندگار با دوبلور پیشکسوت، منوچهر والی زاده که خاطره هایی از هوشنگ لطیف پور هم دارد، صحبت کنیم.

وبلاگ اطلس وب- فرشاد شیرزادی: منوچهر والی زاده می گوید: گرچه دوبله امروز آسان شده اما دوبله های امروزی ایرادهای متعدد فنی و تکنیکی دارند. با وصف بر اینکه بعضی مواقع صداهای جوانی را می شنوم که دوستشان می دارم و کارشان را می پسند، اما باید اعتراف کنم که صدا و دوبله کسانی مانند ملک آرایی، لطیف پور، مقامی و اسماعیلی در تاریخ دوبله ایران دیگر تکرار نخواهد شد. گفت وگوی ما را با منوچهر والی زاده که تجربه کار مشترک با استاد هوشنگ لطیف پور را هم در کارنامه دارد، بخوانید:

نه اینکه بخواهیم از این زاویه بحث را آغاز کنیم که خدای ننموده کار دوبلورهای جوان ضعیف است یا آن مایه دوبلورهای قدیمی را ندارند، اما قدیمی ها صدای خاص خودشان را داشتند. چرا دوبلورهای بزرگ جایشان خالی می ماند؟

موضوع اصلی در این بحث گذشت زمان و کسب تجربه است. نمی توانم در این مجال اندک از تکنیک دوبله به شکلی جزئی نگرانه صحبت کنم و آن را مورد واکاوی قرار دهم. به گمانم در آن موقع خدا صداها را برای این عزیزان خلق نموده بود و آنها هم از این صداها بهره می بردند. اکنون هم صداها همچنان وجود دارند و انواع و اقسام صداها را می شنویم اما باید پرورش پیدا نمایند.

آن موقع چه تفاوتی با امروز روز داشت؟

آن موقع صداها بود و صاحبان صدا آن را پرورش می دادند.

چگونه؟

با مدیران دوبلاژی که کارشان را بلد بودند. با فرهنگ متعالی دوبله. یعنی فرهنگی که فقط فرهنگ دوبله بود و بس. هر دوبلوری به کارش عشق می ورزید. الآن آن فرهنگ دوبله بیش و کم مخدوش شده است. یعنی کسی نیست که به عزیزان علاقه مندان بگوید که چگونه بگو و چگونه صدایت را تغییر بده و صدایت را چگونه بساز. کسی هم نیست که چنین هدایت هایی کند. دوبله امروز در مواردی تک نفره انجام می گردد. یکی در جای چند نفر صحبت می نماید و هر طور هم که دوست دارد و عشقش می کشد می گوید و پیش می آید. استادی نیست که از نظر فن بیان و تکنیک دوبله، آنها را در کار دوبله هدایت کند. آنچه خودشان دوست دارند می گوید و دوبله امروز در یک کلام به همین شکل است. اما آن کار درخشان زمان می برد و تجربه می طلبد. آن موقع به هر حال مدیران دوبلاژ قدیمی و کار نموده ای بودند که ما وقتی وارد عرصه شدیم، استادانی مانند آقای کسمایی، شادوران لطیف پور ما را هدایت می کردند.

منوچهر والی زاده، دوبلور پیشکسوت

نظرتان درباره دوبله های امروزی چیست؟

در حال حاضر هم هستند بچه هایی که صداهای خوبی دارند. نمی توانم تک تکشان را نام ببرم اما گاهی اوقات صدایشان را می شنوم و می دانم که صدای بسیار خوبی دارند اما همان صدا هم باید پرورش یابند. بعضی هم خودشان با خودشان کنار آمده اند و در این عرصه کار می نمایند و تمرین می نمایند.

امروز دوبله به مراتب ساده تر شده. قضاوتتان در این باره چیست؟

ساده تر شده به علت اینکه گوشی های همراه در دست همه هست. علاوه بر این تشکیلات دیجیتال و لپ تاپ در اختیار همه است. در خانه می توانند تمرین نمایند و عده زیادی هم این کار را می نمایند.

آیا دوبله امروز با همین وضعی که می فرمایید کیفیت دوبله سابق را دارد؟

به نظرم چنانچه باید و شاید نیست.

چرا؟

یکی از دلایلش ضعف گویندگی است. یکی دیگر انتخاب نشدن سر جای دیالوگ ها و پرسوناژهاست. اغلب می بینیم که کسی نیست صداها را بشناسد و سر جایش قرار دهد. هنوز آن شخصیت پیدا نشده. بعضی از دوبلورهای جوان سعی دارند این موضوع را میان خودشان حل نمایند. بعضی فیلم ها را می بینیم و متوجه ام که واقعاً صداها به صورت ها نمی نشیند و متأسفانه کسی هم نیست که این عزیزان علاقه مند را هدایت کند. امیدوارم در آینده این نقایص رفع گردد.

• صداپیشگی فیلم؛ مکمل یا ستون اصلی؟ | وقتی آل پاچینو به خاطر صدای خش دارش انتخاب شد! | بعضی حتی در خانه هایشان به کار دوبله مشغولند
• هوشنگ لطیف پور درگذشت
• درگذشت شهروز مُلک آرایی؛ دوبلور شخصیت پدر اوشین و کارتون های رابین هود و ماجراهای گالیور

می دانم که با آقای لطیف پور حشر و نشر داشتید. ارتباطتان با ایشان چگونه بود؟

متأسف شدم که ایشان چند روز پیش به رحمت خدا رفتند. ایشان از استادان درجه یک و نخستین دوبلورهای ما بودند. لطیف پور به واقع یکی از استادان سرآمد من بود. ایشان کسی بود که در فیلم اتللو شکسپیر را برای نخستین بار و پیش از همه صداگذاری کرد. آنجا پرویز بهرام خوش صدا با صدای خاص جای سرگئی باندرچوک صحبت کرد و استاد هوشنگ لطیف پور جای یاگو صحبت کرد. این فیلم نخستین اتللویی بود مردم ما دیدندو از شنیدن صداهای درخشان لذت بردند و پسندیدند. به گمانم اتللو یکی از درخشان ترین کارهای آقای لطیف ور بوده و هست. این دوبله چیزی قریب به 60 سال پیش انجام شد و چه آن موقع و چه برای امروز کار بی نظیری بود و هست.

خاطره دیگری از زنده یاد لطیف پور دارید؟

یکی از سریال هایی که آقای لطیف پور اواخر سال 1356 و اوایل 1357 دوبله کرد، سریال دلیران تنگستان بود که در حال حاضر هم گاهی از تلویزیون پخش می گردد. این سریال یکی از کارهای درخشانی دیگری بود که ایشان دوبله کرد. من در آن سریال نقش اصلی اش را صداپیشگی نموده ام؛ یعنی رئیسعلی دلواری را. یکی از سریال های خوبی که با ایشان خاطره مشترک و همکاری مشترک دارم همین سریال است. هنوز گمان نمی کنم که ایشان از میان ما رفته است. او در قلب و ذهنم جاودانه است و صدایش ماندگار.